Tłumacze PJM
Usługi tłumacza PJM
W sytuacjach, w których głuchy lub słabosłyszący student / pracownik UW potrzebuje tłumaczenia zajęć dydaktycznych na Polski Język Migowy, Uniwersytet zatrudnia tłumaczy, którzy pośredniczą w komunikacji między studentem a prowadzącym zajęcia.
Pracownicy BON zajmują się formalną organizacją wsparcia. Tłumacz może rozpocząć pracę tylko po dopełnieniu formalności i podpisaniu umowy w siedzibie Biura.
W celu ubiegania się o wsparcie tłumacza należy:
- zarejestrować się w Biurze ds. Osób z Niepełnosprawnościami
- przedstawić dokumentację (np. orzeczenie, audiogram),
- wypełnić wniosek o przyznanie tłumacza języka migowego w formacie DOCX i złożyć go w BON na początku każdego semestru.
Tłumaczenie odbywa się w czasie rzeczywistym.
Szczegółowe wskazówki dotyczące zasad współpracy student-wykładowca-tłumacz znajdują się poniżej.
Prawa i obowiązki studenta wobec tłumacza
Obowiązki studenta
Student ma obowiązek:
- Odnosić się z szacunkiem do tłumacza.
- Traktować stosowane przez tłumacza techniki i strategie jako wyraz jego profesjonalizmu.
- Podejmować dialog z tłumaczem – informować o swoich potrzebach związanych z tłumaczeniem oraz ewentualnych uwagach do tłumaczenia.
- Informować tłumacza o miejscu, czasie tłumaczenia oraz o ewentualnych zmianach organizacyjnych.
- Pomagać tłumaczowi w zorganizowaniu jak najlepszych warunków do tłumaczenia (odpowiednie oświetlenie sali, odpowiednie miejsce dla tłumacza, ustalenie z wykładowcą tempa wypowiedzi, nawiązanie współpracy z grupą pozostałych studentów, których wypowiedzi są tłumaczone w czasie zajęć).
- Udostępniać posiadane treści wykładów przynajmniej w dniu poprzedzającym tłumaczenie.
- Informować odpowiednio wcześniej o swojej ewentualnej nieobecności.
- Powiadomić BON o poważnych problemach uniemożliwiających współpracę z tłumaczem.
- Nie utrudniać w wykonywaniu tłumaczenia poprzez np.: zadawanie w trakcie tłumaczenia dodatkowych pytań niezwiązanych z treścią wykłady/ćwiczeń, angażowaniem tłumacza
w wykonywanie wyznaczonego przez wykładowcę zadania (np.: analizy tekstu).
Prawa studenta
Student ma prawo:
- Do przedstawienia zakresu przysługujących mu praw oraz do egzekwowania wypełnienia przez tłumacza zakresu jego obowiązków.
- Do spotkania organizacyjnego (omówienie praw i obowiązków obu stron w obecności przedstawiciela BON-u).
- Do okazywanego mu przez tłumacza szacunku.
- Do rzetelnego wykonania tłumaczenia dostosowanego do jego potrzeb (SJM,PJM, odpowiedni sposób i tempo artykulacji; tłumaczenie dosłowne lub wolne).
- Do określenia sposobu wykonywania tłumaczenia (tłumaczenie konsekutywne lub symultaniczne).
- Do kontrolowania wierności tłumaczenia swojej wypowiedzi, np.: poprzez odczytywanie mowy z ust.
- Do informacji o nieprzetłumaczonych, z przyczyn zależnych lub niezależnych od tłumacza, fragmentów wypowiedzi/tekstu.
- Do tłumaczenia rozmów nie związanych z treścią wykładu, a mających miejsce w trakcie wykładu.
- Do jak najpełniejszego komfortu w odbiorze tłumaczenia (odpowiedniego koloru stroju tłumacza – nieostre kolory, uczesanie odsłaniające twarz, delikatny makijaż – w przypadku kobiet).
- Do rezygnacji z usług tłumacza jeśli ten, np.: spóźnia się lub jest regularnie nieobecny w miejscu tłumaczenia, nierzetelnie wykonuje tłumaczenia (świadome zaniedbania), przekracza swoje kompetencje (np. zachowuje się w nieodpowiedni sposób wobec wykładowcy).
- Do dyskrecji, tzn. by tłumacz nie przekazywał szczegółowych informacji o tłumaczeniu innym osobom.
- Do omawiania z tłumaczem wykonanego tłumaczenia (dostarczenia informacji potrzebnych dla dokonania oceny oraz podniesienia jakości tłumaczenia).
- Do wiernego tłumaczenia poglądów i myśli przekazywanych przez wykładowcę (tłumacz nie pomija niezgodnych z własnymi poglądami fragmentów).
- Do otrzymania wsparcia w sytuacji dyskryminacji, np. tłumacz może pomóc mu zabrać głos w trwającej dyskusji (w przypadku, gdy osoba głucha jest do niej nie dopuszczana przez osoby słyszące).
Prawa i obowiązki tłumacza wobec studenta
Prawa tłumacza
Tłumacz ma prawo do:
- Do przedstawienia zakresu praw związanych z wykonywaną rolą tłumacza oraz do egzekwowania wypełnienia przez studenta zakresu jego obowiązków.
- Do spotkania organizacyjnego (omówienie praw i obowiązków obu stron w obecności przedstawiciela BON-u).
- Do okazywanego mu przez studenta szacunku.
- Do stosowania odpowiednich technik i strategii tłumaczenia, np. „lag time’u”, parafrazy/wyjaśnienia, uogólnienia, aproksymacji i innych wpływających na podniesienie jakości tłumaczenia (przy czym jest w stanie swój wybór uzasadnić).
- Do wyboru i zaproponowania sposobu tłumaczenia (tłumaczenie konsekutywne lub symultaniczne).
- Dostępu do treści wykładów (przynajmniej na dzień przed ich tłumaczeniem).
- Prosić wykładowcę oraz studenta niesłyszącego o uwzględnienie w czasie wykładu/ćwiczeń czynników podnoszących jakość tłumaczenia (tj. odpowiedniego oświetlenia sali, odpowiedniego miejsca tłumaczenia, odpowiedniego tempa wypowiedzi wykładowcy oraz pozostałych studentów).
- Nie pamiętać treści wcześniej przetłumaczonego fragmentu wypowiedzi/tekstu (tłumaczenie symultaniczne jest czynnością wielozadaniową , co utrudnia lub wręcz uniemożliwia podjęcie kolejnej operacji myślowej – dalszego magazynowania wypowiedzianych już przetłumaczonych treści).
- Mieć trudności w jednoczesnym śledzeniu i analizowaniu treści wyświetlanych w trakcie tłumaczenia slajdów; w zależności od sytuacji tłumaczenia (sposobu usadowienia, rodzaju slajdów – ilości i stopnia przejrzystości umieszczonych na nich treści).
- Ma prawo odmówić wykonania zadań przekraczających zakres jego obowiązków (wykraczających poza rolę tłumacza),np.: tłumaczenia w terminie nieustalonym wcześniej lub nieobjętym umową, zapamiętywania i wyjaśniania treści tłumaczenia.
- W trosce o rzetelne wykonanie tłumaczenia, odmówić odpowiedzi na pytania niezwiązane z treścią dokonywanego tłumaczenia oraz rozmowy na tematy poboczne.
- Zareagować w sytuacji dyskryminacji głuchego studenta, np.: pomagając mu zabrać głos w trwającej dyskusji (w przypadku, gdy osoba głucha jest do niej nie dopuszczana przez osoby słyszące).
- Powiadomić BON o poważnych problemach uniemożliwiających współpracę ze studentem oraz oczekiwać wsparcia w ich rozwiązywaniu (np. brak materiałów, brak współpracy ze strony wykładowców, pozostałych słyszących studentów, nieodpowiednie zachowanie studenta niesłyszącego).
- Odmówić współpracy w sytuacji uzasadnionej, spowodowanej nagannym zachowaniem studenta (np. w przypadku braku okazywanego szacunku).
Obowiązki tłumacza
Tłumacz ma obowiązek:
- Sprawdzić, czy kwalifikacje jakie posiada oraz poziom praktycznej znajomości języka są wystarczające dla wykonania zleconego zadania.
- Kierować się w swojej pracy zasadami etyki zawodowej.
- Przedstawić zakres obowiązków wynikających z roli tłumacza.
- Dostosować rodzaj tłumaczenia do potrzeb studenta (SJM,PJM, odpowiedni sposób i tempo artykulacji, inne).
- Tłumaczyć zarówno treści przekazywane przez wykładowcę jak i pozostałych słyszących studentów uczestniczących w wykładzie/ćwiczeniach.
- Przygotować się do tłumaczenia (zapoznać się z treścią wykładu, opracować słownictwo).
- Odnosić się z szacunkiem do studenta, wykładowcy, pozostałych studentów uczestniczących w zajęciach.
- Zachować dyskrecję, tzn. nie przekazywać innym osobom szczegółowych informacji o tłumaczeniu.
- Zapewnić studentowi jak najpełniejszy komfort w odbiorze tłumaczenia (odpowiedni kolor stroju – nieostre kolory, uczesanie odsłaniające twarz, delikatny makijaż – w przypadku kobiet).
- Zadbać o jak najlepsze warunki do tłumaczenia (odpowiednie oświetlenie sali, ustalenie z wykładowcą tempa wypowiedzi, nawiązanie współpracy z grupą pozostałych studentów, których wypowiedzi są tłumaczone w czasie zajęć); tłumacz dokonuje tego dyskretnie, nie zakłócając przebiegu zajęć.
- Unikać przyjmowania centralnej pozycji w tłumaczeniu (skupiania na sobie uwagi) na rzecz jak najbardziej naturalnej komunikacji obu stron tłumaczenia.
- Omawiać ze studentem wykonane tłumaczenia (zbierać informacje potrzebne dla dokonania oceny jakości tłumaczenia).
- Uczciwie informować studenta o niemożności wykonania niektórych zadań, wykraczających poza rolę tłumacza lub wynikających z trudności związanych z sytuacją tłumaczenia (np.: wada wymowy nadawcy – jednego ze studentów, usadowienie tłumacza uniemożliwiające śledzenie treści slajdów).
- Rzetelnie wykonywać tłumaczenie (ekwiwalentne przekazanie treści w ramach wybranego kodu komunikacyjnego – zgodnie gramatyką i kulturą danego języka).
- Informować o nieprzetłumaczonych, z przyczyn od niego zależnych lub niezależnych, danych fragmentów wypowiedzi/tekstu.
- Zachować bezstronność – wiernie tłumaczyć myśli i poglądy przekazywane przez wykładowcę (nie komentować ich, nie pomijać niezgodnych z własnymi poglądami fragmentów).
- Być obecnym w ustalonych wcześniej terminach ćwiczeń lub wykładów.
- Informować odpowiednio wcześniej o swojej ewentualnej nieobecności, jeśli to możliwe zapewnić zastępstwo (osobiście lub przy pomocy BON).
- Być punktualnym (kilka, kilkanaście minut przed rozpoczęciem tłumaczenia, w celu przygotowania optymalnych warunków dla jego przebiegu).
- Powiadomić BON o poważnych problemach uniemożliwiających współpracę ze studentem, warunkujących konieczność rozwiązania umowy.
Dyżury tłumacza PJM w BON
- Do przedstawienia zakresu praw związanych z wykonywaną rolą tłumacza oraz do egzekwowania wypełnienia przez studenta zakresu jego obowiązków.
- Do spotkania organizacyjnego (omówienie praw i obowiązków obu stron w obecności przedstawiciela BON-u).
- Do okazywanego mu przez studenta szacunku.
- Do stosowania odpowiednich technik i strategii tłumaczenia, np. „lag time’u”, parafrazy/wyjaśnienia, uogólnienia, aproksymacji i innych wpływających na podniesienie jakości tłumaczenia (przy czym jest w stanie swój wybór uzasadnić).
- Do wyboru i zaproponowania sposobu tłumaczenia (tłumaczenie konsekutywne lub symultaniczne).
- Dostępu do treści wykładów (przynajmniej na dzień przed ich tłumaczeniem).
- Prosić wykładowcę oraz studenta niesłyszącego o uwzględnienie w czasie wykładu/ćwiczeń czynników podnoszących jakość tłumaczenia (tj. odpowiedniego oświetlenia sali, odpowiedniego miejsca tłumaczenia, odpowiedniego tempa wypowiedzi wykładowcy oraz pozostałych studentów).
- Nie pamiętać treści wcześniej przetłumaczonego fragmentu wypowiedzi/tekstu (tłumaczenie symultaniczne jest czynnością wielozadaniową , co utrudnia lub wręcz uniemożliwia podjęcie kolejnej operacji myślowej – dalszego magazynowania wypowiedzianych już przetłumaczonych treści).
- Mieć trudności w jednoczesnym śledzeniu i analizowaniu treści wyświetlanych w trakcie tłumaczenia slajdów; w zależności od sytuacji tłumaczenia (sposobu usadowienia, rodzaju slajdów – ilości i stopnia przejrzystości umieszczonych na nich treści).
- Ma prawo odmówić wykonania zadań przekraczających zakres jego obowiązków (wykraczających poza rolę tłumacza),np.: tłumaczenia w terminie nieustalonym wcześniej lub nieobjętym umową, zapamiętywania i wyjaśniania treści tłumaczenia.
- W trosce o rzetelne wykonanie tłumaczenia, odmówić odpowiedzi na pytania niezwiązane z treścią dokonywanego tłumaczenia oraz rozmowy na tematy poboczne.
- Zareagować w sytuacji dyskryminacji głuchego studenta, np.: pomagając mu zabrać głos w trwającej dyskusji (w przypadku, gdy osoba głucha jest do niej nie dopuszczana przez osoby słyszące).
- Powiadomić BON o poważnych problemach uniemożliwiających współpracę ze studentem oraz oczekiwać wsparcia w ich rozwiązywaniu (np. brak materiałów, brak współpracy ze strony wykładowców, pozostałych słyszących studentów, nieodpowiednie zachowanie studenta niesłyszącego).
- Odmówić współpracy w sytuacji uzasadnionej, spowodowanej nagannym zachowaniem studenta (np. w przypadku braku okazywanego szacunku).
- Sprawdzić, czy kwalifikacje jakie posiada oraz poziom praktycznej znajomości języka są wystarczające dla wykonania zleconego zadania.
- Kierować się w swojej pracy zasadami etyki zawodowej.
- Przedstawić zakres obowiązków wynikających z roli tłumacza.
- Dostosować rodzaj tłumaczenia do potrzeb studenta (SJM,PJM, odpowiedni sposób i tempo artykulacji, inne).
- Tłumaczyć zarówno treści przekazywane przez wykładowcę jak i pozostałych słyszących studentów uczestniczących w wykładzie/ćwiczeniach.
- Przygotować się do tłumaczenia (zapoznać się z treścią wykładu, opracować słownictwo).
- Odnosić się z szacunkiem do studenta, wykładowcy, pozostałych studentów uczestniczących w zajęciach.
- Zachować dyskrecję, tzn. nie przekazywać innym osobom szczegółowych informacji o tłumaczeniu.
- Zapewnić studentowi jak najpełniejszy komfort w odbiorze tłumaczenia (odpowiedni kolor stroju – nieostre kolory, uczesanie odsłaniające twarz, delikatny makijaż – w przypadku kobiet).
- Zadbać o jak najlepsze warunki do tłumaczenia (odpowiednie oświetlenie sali, ustalenie z wykładowcą tempa wypowiedzi, nawiązanie współpracy z grupą pozostałych studentów, których wypowiedzi są tłumaczone w czasie zajęć); tłumacz dokonuje tego dyskretnie, nie zakłócając przebiegu zajęć.
- Unikać przyjmowania centralnej pozycji w tłumaczeniu (skupiania na sobie uwagi) na rzecz jak najbardziej naturalnej komunikacji obu stron tłumaczenia.
- Omawiać ze studentem wykonane tłumaczenia (zbierać informacje potrzebne dla dokonania oceny jakości tłumaczenia).
- Uczciwie informować studenta o niemożności wykonania niektórych zadań, wykraczających poza rolę tłumacza lub wynikających z trudności związanych z sytuacją tłumaczenia (np.: wada wymowy nadawcy – jednego ze studentów, usadowienie tłumacza uniemożliwiające śledzenie treści slajdów).
- Rzetelnie wykonywać tłumaczenie (ekwiwalentne przekazanie treści w ramach wybranego kodu komunikacyjnego – zgodnie gramatyką i kulturą danego języka).
- Informować o nieprzetłumaczonych, z przyczyn od niego zależnych lub niezależnych, danych fragmentów wypowiedzi/tekstu.
- Zachować bezstronność – wiernie tłumaczyć myśli i poglądy przekazywane przez wykładowcę (nie komentować ich, nie pomijać niezgodnych z własnymi poglądami fragmentów).
- Być obecnym w ustalonych wcześniej terminach ćwiczeń lub wykładów.
- Informować odpowiednio wcześniej o swojej ewentualnej nieobecności, jeśli to możliwe zapewnić zastępstwo (osobiście lub przy pomocy BON).
- Być punktualnym (kilka, kilkanaście minut przed rozpoczęciem tłumaczenia, w celu przygotowania optymalnych warunków dla jego przebiegu).
- Powiadomić BON o poważnych problemach uniemożliwiających współpracę ze studentem, warunkujących konieczność rozwiązania umowy.
Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami chce zapewnić Wam pełną dostępność nie tylko podczas zajęć dydaktycznych.
Kinga Chmielewska tłumaczka polskiego języka migowego pełni dyżury w BON:
- we środy w godzinach 12:00-13:30 oraz
- w piątki w godzinach 9:00-10:30.
W ich trakcie jest do Państwa dyspozycji podczas załatwiania różnych spraw uniwersyteckich. Spotkanie można zrealizować w formie zdalnej (za pośrednictwem wybranych komunikatorów np. Zoom, Google Meet, Skype) lub stacjonarnie.
Zapisy odbywają się wyłącznie drogą mailową. Proszę o wysyłanie wiadomości co najmniej jeden dzień przed dyżurem na adres e-mail: k.chmielewska11@uw.edu.pl.